TYA

Well-Known Member
Author
Ðề: Câu hỏi tưởng đơn giản : modun bánh răng. Tại sao lại phải tiêu chuẩn?

Bác so sánh thế sao được, Modun mà bác lấy đến tận 5 số (mà bác đo kiểu gì được những tận 5 số) mà đường kính ngoài thì lấy có 2 số thì so sánh sao được, những thông số khác thì sao. Còn ăn khớp thì em ví dụ cho dễ hiểu thôi, còn nhiều thứ khác nữa. Ví dụ như bây giờ Việt Nam cũng thành lập 1 công thức tính bánh răng và chế tạo ra một cái máy. Sau đó mang sang Mỹ làm việc rồi hỏng thì chả lẽ lại bay về Việt Nam mua 1 cái mang sang lắp sao?
1. Modun lấy tận 5 số
5 hay 50 số ko quan trọng đâu bạn. Bạn hãy coi như nó là 1 ô của Excel đi.
2. Tính thế nào ra modun 5 con số. ..
Modun ko bắt buộc phải chẵn bạn ạ. Mình ko nói đến sự tiện lợi khi ghi chép (1.200 là tiện và 1.827273 là con số bất tiện).
Trong thực tiễn modun có ghi tới 5,7 con số thật đấy
3. Đường kính ngoài lấy hai con số. ...
Mình cam đoan với bạn là chỉ cần 2 con số trong bất kì lý thuyết và thực tế nào.
Lý do : là giá trị được phép làm tròn. Khác với góc áp lực, modun, hệ số dịch chỉnh..... là những thứ ko được phép
(Nếu ko muốn gây sai lệch cho các tính toán về sau)
4. Còn các thông số khác thì như thế nào...
Nếu cắt ở mỗi bánh răng A,B,C (khác nhau, như trên) ra 1 tiết diện thì 3 tiết diện hoàn toàn trùng lên nhau
 
Ðề: Câu hỏi tưởng đơn giản : modun bánh răng. Tại sao lại phải tiêu chuẩn?

cùng modun, góc nghiêng, góc ăn khớp. còn đường kính chân đỉnh, có thể chênh nhau thoải mái, tùy theo mục đích làm việc, ng tính toán.
 

TYA

Well-Known Member
Author
Ðề: Câu hỏi tưởng đơn giản : modun bánh răng. Tại sao lại phải tiêu chuẩn?

cùng modun, góc nghiêng, góc ăn khớp. còn đường kính chân đỉnh, có thể chênh nhau thoải mái, tùy theo mục đích làm việc, ng tính toán.
1. Thứ nhất mình thích ý kiến này của bạn.
Bởi vì, nó phá vỡ sự cứng nhắc
D= m*(Z+2) và d=m*(Z-2.5)

2. Mình nói tới khác cả modun và góc áp lực (trong các vd trên đều như vậy) mà vẫn ăn khớp hoàn toàn êm.
Bánh B hay C trong bài trước, hoàn toàn ăn khớp êm với 1 br chẳng hạn m2 Z67 alpha20
 

alpahx

Active Member
Ðề: Câu hỏi tưởng đơn giản : modun bánh răng. Tại sao lại phải tiêu chuẩn?

Việc ăn khớp êm nó phụ thuộc vào 2 đường tròn sinh ra 2 đường thân khai tiếp xúc vơi nhau (với tỉ số truyền động nhất định) , không liên quan gì đến Modul. Theo mình tiêu chuẩn hóa Modul giúp cho việc thiết kế và gia công trở nên đơn giản hơn thôi, đơn giản đến mức ta chỉ cần dùng đến những công thức trong giáo trình Đại Học, đơn giản đến mức ngưởi ta chẳng biết đường thân khai là đường như thế nào mà vẫn thiết kế được các cặp bánh răng thân khai ăn khớp được với nhau. :)
 

TYA

Well-Known Member
Author
Ðề: Câu hỏi tưởng đơn giản : modun bánh răng. Tại sao lại phải tiêu chuẩn?

Việc ăn khớp êm nó phụ thuộc vào 2 đường tròn sinh ra 2 đường thân khai tiếp xúc vơi nhau (với tỉ số truyền động nhất định) , không liên quan gì đến Modul. Theo mình tiêu chuẩn hóa Modul giúp cho việc thiết kế và gia công trở nên đơn giản hơn thôi, đơn giản đến mức ta chỉ cần dùng đến những công thức trong giáo trình Đại Học, đơn giản đến mức ngưởi ta chẳng biết đường thân khai là đường như thế nào mà vẫn thiết kế được các cặp bánh răng thân khai ăn khớp được với nhau. :)
Like cho phần không phụ thuộc modun của bạn.
Yes.
(Chỗ hai vòng cơ sở tiếp xúc nhau thì chưa cx ạ).
Chỗ nói cùng modun tiêu chuẩn sẽ dễ gia công, có phải các bánh răng là cùng 1modun tiêu chuẩn thì gia công được bởi cùng 1 con dao ko nhỉ ?
Nếu giả sử modun 2.5 và modun 2.4 cũng cùng gia công được bởi 1 dao. Thì
 

alpahx

Active Member
Ðề: Câu hỏi tưởng đơn giản : modun bánh răng. Tại sao lại phải tiêu chuẩn?

- Thứ nhất:mình không hề nói hai vòng cơ sở tiếp xúc nhau (hai đường thân khai được sinh ra bởi 2 đường tròn cơ sở đó tiếp xúc nhau).
- Thứ hai: modul 2.5 và modul 2.4 hoàn toàn có thể gia công cùng một dao bằng dao modul 2.5 . Nhưng khi tính toán gia công cho Modul 2.4 nó sẽ khó có thể tuân theo những công thức đã được "tiêu chuẩn hóa" như trong giáo trình, khi đó nó sẽ không còn đạt được tiêu chí "đơn giản cho việc thiết kế và gia công" khi tiêu chuẩn hóa Modul.
 
H

HoangK55

Ðề: Câu hỏi tưởng đơn giản : modun bánh răng. Tại sao lại phải tiêu chuẩn?

Các bậc đàn anh cần phổ biến cho chúng em kiến thức cơ bản và chuẩn về bánh răng đang rất khó . 90% kỹ sư cơ khí chưa hiểu thấu đáo về bánh răng . Đừng hỏi học sinh phổ thông về vũ trụ đang có gì.
 

TYA

Well-Known Member
Author
Ðề: Câu hỏi tưởng đơn giản : modun bánh răng. Tại sao lại phải tiêu chuẩn?

Các bậc đàn anh cần phổ biến cho chúng em kiến thức cơ bản và chuẩn về bánh răng đang rất khó . 90% kỹ sư cơ khí chưa hiểu thấu đáo về bánh răng . Đừng hỏi học sinh phổ thông về vũ trụ đang có gì.
Chúng ta đang tìm hiểu kiến thức rất cơ bản là modun và dịch chỉnh ... của bánh răng trụ thân khai.
Là bánh răng thuộc dạng dễ nhất của cơ khí rồi bạn.
"Hiểu thấu đáo" về bánh răng là rất khó.
Chỉ có thể biết tới đâu thì hay tới đó.

Mục đích của chủ đề này là mình muốn giảm các ngộ nhận hoặc thậm chí là các định hướng ko đúng về những điều cơ bản nhất.

Trong bài tới mình sẽ lấy các "định nghĩa" hoặc "khái niệm" hoặc "tính chất" mình cho là ko chính xác.
 

TYA

Well-Known Member
Author
Ðề: Câu hỏi tưởng đơn giản : modun bánh răng. Tại sao lại phải tiêu chuẩn?

Đây là nội dung dịch chỉnh được truyền đạt bao nhiêu khóa sinh viên ...
 
Ðề: Câu hỏi tưởng đơn giản : modun bánh răng. Tại sao lại phải tiêu chuẩn?

Giờ sinh viên lên lớp chỉ ngủ thôi các bác ạ
 

TYA

Well-Known Member
Author
Ðề: Câu hỏi tưởng đơn giản : modun bánh răng. Tại sao lại phải tiêu chuẩn?

Giờ sinh viên lên lớp chỉ ngủ thôi các bác ạ
Chả phải bây giờ đâu, trước đây đi học mình cũng ngủ gật suốt. Không hiểu giảng gì luôn thì chả buồn ngủ.

Trước khi mình nói về dịch chỉnh (hứa là không gây buồn ngủ) thì mình xem có bạn nào nói không buồn ngủ về dịch chỉnh hay không. ....
Cứ như nội dung trong ảnh bên trên thì buồn ngủ vô cùng!
Bạn nào dùng Cad/Solidwork....vẽ được một bánh răng có dịch chỉnh thì mình tin là bạn đó hiểu được dịch chỉnh
 
Ðề: Câu hỏi tưởng đơn giản : modun bánh răng. Tại sao lại phải tiêu chuẩn?

Ý em là sinh viên lên lớp bây giờ 10 người thì ngủ đến 7-8 người. Còn ngày xưa thì ……………………….. ít hơn, =))

Hiện tại mình cũng chưa hiểu về dịch chỉnh lắm, bởi nó vẫn mơ hồ. Bác hãy giải thích để cho mọi người cùng hiểu hơn đi, :)
 
Ðề: Câu hỏi tưởng đơn giản : modun bánh răng. Tại sao lại phải tiêu chuẩn?

mấy anh cho em hỏi nhìn vào bánh răng thực tế làm sao phân biệt được bánh răng dịch chỉnh và bánh răng không dịch chỉnh?
 

TYA

Well-Known Member
Author
Ðề: Câu hỏi tưởng đơn giản : modun bánh răng. Tại sao lại phải tiêu chuẩn?

Ý em là sinh viên lên lớp bây giờ 10 người thì ngủ đến 7-8 người. Còn ngày xưa thì ……………………….. ít hơn, =))

Hiện tại mình cũng chưa hiểu về dịch chỉnh lắm, bởi nó vẫn mơ hồ. Bác hãy giải thích để cho mọi người cùng hiểu hơn đi, :)
mấy anh cho em hỏi nhìn vào bánh răng thực tế làm sao phân biệt được bánh răng dịch chỉnh và bánh răng không dịch chỉnh?
Dịch chỉnh là offset biên dạng. Lượng offset là a = X * sin (alpha)
Trong đó X là LƯỢNG dịch chỉnh.
Do X = x * m (x hệ số dc) nên có thể viết
a = x * m * sin (alpha).

Các phát biểu kiểu như " bánh răng dịch chỉnh là bánh răng có lượng dịch dao khác 0", "bánh răng có lượng dịch dao = 0 gọi là br tiêu chuẩn" , "bánh răng dịch chỉnh lấy phần xa/gần gốc hơn của đường thân khai làm biên dạng..." , "bánh răng dịch chỉnh trông đỉnh nhọn hơn hoặc tù hơn"....
Là SAI hoặc Lủng củng hoặc Mập mờ !!

Do vậy việc nhìn bánh răng để phán có dịch chỉnh hay ko thì bó tay, trừ trường hợp này : không bị cắt lẹm chân răng.
Nhưng những bánh răng vốn ko bị lẹm chân một cách tự nhiên khi ko cần dịch chỉnh thì cũng ko có cách nào mà nhìn ra bất chấp đỉnh nhọn hay không (ngoài đo đạc).
Ngoài ra, hiện tượng cắt lẹm chân răng KHÔNG xảy ra khi chế tạo bằng các pp định hình, hoặc cắt dây.
Vậy càng khó nhìn bằng mắt.

Mặt khác, bánh răng không dịch chỉnh vẫn có thể trông đỉnh "nhọn" hoặc "tù". Điều này do đường kính ngoài quyết định(đường kính ngoài ko có liên hê nào với modun và số răng, D=mZ+2m, kể cả ko dịch chỉnh, thì chỉ có tính chất minh họa thôi).
Ngoài ra, bánh răng ko dịch chỉnh cũng có thể trông "nhọn" hoặc "tù".
Tóm lại phát biểu nhọn hay tù như một dấu hiệu nhận biết là ko đúng.

Lưu ý 1: dịch chỉnh là offset biên dạng 1 lượng X*sin (alpha). Nhưng đường kính đỉnh và chân thì ko theo lượng offset này.
Một cách xấp xỉ thì có thể offset đường kính đỉnh và chân một lượng là X (ko có sin (alpha).
Lưu ý 2 : về mặt kĩ thuật, với các bánh răng mà số răng Z <36 thì việc offset ko nên áp dụng (bạn nào thắc mắc sẽ giải đáp)

Vậy giả sử bạn có 1 bản vẽ autocad 1 bánh răng tiêu chuẩn , bạn đã biết làm thế nào ta có các bánh răng dịch chỉnh 0.3 0.7 hay -1.3 rồi.
 
H

HoangK55

Ðề: Câu hỏi tưởng đơn giản : modun bánh răng. Tại sao lại phải tiêu chuẩn?

Bạn có thể ví dụ 1 bánh răng chuẩn rồi mình sẽ vd một
Br rất - là - lẻ sao cho nó chính là một.
Có thể sẽ khó hiểu nên mình xin tự vd luôn
A = m2.000 Z30 alpha20.000 x0.0000 D63.25 d55.00
B = m1.93692 Z30 alpha14.000 x1.1565 D63.25 d55.00
C = m1.91751 Z30 alpha11.4440 x1.7349 D63.25 d55.00

Đó là 03 bánh răng nhưng lại là một. Nó ko phải giống nhau như anh em sinh đôi, mà nó chính là một.

Đó, nếu như bạn nói về chuyện ăn khớp thì chưa chuẩn đâu. Bánh răng B, C ko gặp bất kì chuyện gì khi làm việc
Điều đó là rất mới chúng tôi chưa được học. Theo anh thì ăn khớp với bánh răng m2-Z67-alpha20 là hoàn toàn giống nhau.
Vậy khi các bánh răng này cùng góc nghiêng là 10 độ,bề rộng răng 60 theo anh có ổn không?
 

TYA

Well-Known Member
Author
Ðề: Câu hỏi tưởng đơn giản : modun bánh răng. Tại sao lại phải tiêu chuẩn?

Điều đó là rất mới chúng tôi chưa được học. Theo anh thì ăn khớp với bánh răng m2-Z67-alpha20 là hoàn toàn giống nhau.
Vậy khi các bánh răng này cùng góc nghiêng là 10 độ,bề rộng răng 60 theo anh có ổn không?
Nói thật là có 10 năm mình cũng ko tin chắc đã có giáo trình nào của vn đề cập vấn đề này. Sự khác nhau về modun và góc áp lực chả liên quan gì đến ăn khớp được hay là không! Giáo trình hình như ko "cấm", suy nghĩ này nhưng nó dễ làm sinh viên lầm tưởng! Cam đoan với bạn ~100%sv trong đó từng có tôi nhầm tưởng như vậy do những kiến thức trong giáo trình gây ra.
Tôi hoàn toàn biết là ko thể yêu cầu giáo trình hay cấp học nào phải dậy hết cho ta những thứ ta cần, mà chỉ dạy nền tảng để tư duy tiếp sau này. Nhưng nếu trình bày kiểu gì mà đóng hết suy luận mở rộng, gây hiểu sai, lầm thì ko hay. Nó sẽ thành lối mòn về sau mà ta vỡ ra được sẽ thấy hơi cay đắng.

Do bạn hỏi ko đúng hoặc ko rành mạch nên mình ko đáp đúng được nhé (nếu bạn nào hiểu câu hỏi diễn giải dùm).
Các br A B C nêu trong các bài trên, giống như các tên khác nhau Ng Ái Quốc, HCM, Bác Hồ, cùng nhắm chỉ một người.
(Tuy thông số bánh răng như góc áp lực, modul và dịch chỉnh là khác nhau)
 
H

HoangK55

Ðề: Câu hỏi tưởng đơn giản : modun bánh răng. Tại sao lại phải tiêu chuẩn?

Tôi muốn hỏi khi các bánh răng A,B,C (như anh nói) có góc nghiêng 10 độ có là một không thôi.
Và chúng có thể ăn khớp với các bánh răng bất kỳ cùng góc nghiêng : m2-alpha20; m1.93692- alpha14.000;m1.91751- alpha11.4440. được gia công thông dụng trong nghành cơ khí hay không? Hay lại phải có yêu cầu đặc biệt gì?
 

TYA

Well-Known Member
Author
Ðề: Câu hỏi tưởng đơn giản : modun bánh răng. Tại sao lại phải tiêu chuẩn?

Tôi muốn hỏi khi các bánh răng A,B,C (như anh nói) có góc nghiêng 10 độ có là một không thôi.
Và chúng có thể ăn khớp với các bánh răng bất kỳ cùng góc nghiêng : m2-alpha20; m1.93692- alpha14.000;m1.91751- alpha11.4440. được gia công thông dụng trong nghành cơ khí hay không? Hay lại phải có yêu cầu đặc biệt gì?
Ok đã hiểu ý.
Các bánh răng A,B,C (thông số như trên) khi có thêm yếu tố mới : góc helix 10 độ thì có còn là một hay không.
Đó là câu hỏi. Mình sẽ trả lời vào ngày mai do file tính toán bánh răng mình để ở latop cty. Mình chưa thể trả lời mà ko dựa trên tính toán cụ thể.
 
H

HoangK55

Ðề: Câu hỏi tưởng đơn giản : modun bánh răng. Tại sao lại phải tiêu chuẩn?

Theo TCVN 2285-78 ;mục 215: Bánh răng dịch chỉnh là bánh răng mà các răng của nó được hình thành ở vị trí danh nghĩa của bánh sinh gốc,tại đó các mặt chia của bánh sinh gốc và bánh răng được cắt không tiếp xúc nhau.
mục 216: Bánh răng không dịch chỉnh là bánh răng mà các răng của nó được hình thành ở vị trí danh nghĩa của bánh sinh gốc,tại đó các mặt chia của bánh sinh gốc và bánh răng được cắt tiếp xúc nhau.
Định nghĩa này là cơ bản , còn các định nghĩa khác chỉ tham khảo vì đó là cách giải thích của tác giả.
 

TYA

Well-Known Member
Author
Ðề: Câu hỏi tưởng đơn giản : modun bánh răng. Tại sao lại phải tiêu chuẩn?

Theo TCVN 2285-78 ;mục 215: Bánh răng dịch chỉnh là bánh răng mà các răng của nó được hình thành ở vị trí danh nghĩa của bánh sinh gốc,tại đó các mặt chia của bánh sinh gốc và bánh răng được cắt không tiếp xúc nhau.
mục 216: Bánh răng không dịch chỉnh là bánh răng mà các răng của nó được hình thành ở vị trí danh nghĩa của bánh sinh gốc,tại đó các mặt chia của bánh sinh gốc và bánh răng được cắt tiếp xúc nhau.
Định nghĩa này là cơ bản , còn các định nghĩa khác chỉ tham khảo vì đó là cách giải thích của tác giả.
Ở đây mình ko nói tới các khái niệm, định nghĩa mang tính chất hàn lâm như vậy.
Mình muốn các bạn sv quên chúng đi.
Trừ phi bạn nào hiểu được (định nghĩa kiểu đó) thì ko phải quan tâm.
Trái lại, mình muốn ai chưa hiểu thì nắm chắc như cầm cái búa trong tay. Kĩ sư cần phải như vậy, có bút chì, thước, là vẽ được bánh răng dịch chỉnh.

Vài tính chất mình xin nêu :
-Bánh răng dịch chỉnh có biên dạng là offset của bánh răng tiêu chuẩn
(Bánh răng tiêu chuẩn thì ko cần định nghĩa làm gì. Tính chất tiêu biểu của br tiêu chuẩn là tooth thickness t = 3.14 * m/2 và bước răng là 3.14 * m, có đường kính chia d=mZ, là bánh răng vẽ bằng cách lăn cái đũa quang ống bơ...v.v)
-Lượng offset biên dạng là Xsinalpha
-Chiều dài tiếp tuyến cơ sở là W=W0 + 2*Xsinalpha trong đó chiều dài tiếp tuyến W0 là của bánh răng tiêu chuẩn

Thú vị hơn nhiều thứ giáo điều. Dĩ nhiên br thân khai còn nhiều lí thú khác nữa cho dù dịch chỉnh hay ko.
Có nhiều thứ bạn ko ngờ tới trong các bài tiếp theo
 
Top