Ðề: Cháy dính cát trên bề mặt vật đúc
@nguyenvanhanh_spk: bạn Nhi đã nói rất đúng về vấn đề để có vật đúc đẹp, sạch thì đầu tư vào làm sạch chỉ là khâu cuối cùng có thể coi là phần ngọn còn gốc của vấn đề nằm ở các khâu phía trước làm sạch. Tôi xin nêu một số ý kiến để bạn tham khảo, bạn dùng hỗn hợp cát - nước thủy tinh để làm khuôn nên cần lưu ý:
- Vật liệu chịu lửa: nên dùng cát thạch anh loại có %SiO2 càng cao càng tốt, cát phải khô, sạch tạp chất, chọn độ hạt phù hợp với chi tiết đúc ra vì độ hạt sẽ ảnh hưởng đến độ bền và độ thông khí của hỗn hợp, với các chi tiết có trọng lượng nhỏ, thành dày vừa phải thì có thể dùng cỡ hạt nhỏ. Hiện nay tốt nhất là dùng cát của Vicosimex (Đà Nẵng) đây là loại cát đã được tuyển, hạt tròn đều, khô, sạch tạp chất, đóng thành từng bao 50kg thuận tiện cho bảo quản và sử dụng, nên dùng loại V5.5 (cỡ hạt tương đương 0,315) với các chi tiết nhỏ có thể dùng loại nhỏ hơn như V6 (cỡ hạt 0,216). Ở Miền Bắc có nguồn cát Vân Hải, cát Tĩnh Gia cũng dùng cho hỗn hợp cát - nước thủy tinh được tuy nhiên các nguồn cát này không được tuyển nên cỡ hạt không ổn định, lẫn tạp chất, phải phơi (sây) khô mới dùng được, trong cát còn lượng nhỏ muối nên gây bở khuôn, dễ cháy cát.
- Chất dính: chọn nước thủy tinh có Modun (M) khoảng 2,2, tỷ trọng (d) khoảng 1,4 - 1,5. Bạn có thể kiểm tra tỷ trọng bằng tỷ trọng kế hoặc dùng cách đo thể tích rồi cân. Nước thủy tinh phải bảo quản tốt, đựng trong thùng hoặc can tránh để tiếp xúc với không khí khi chưa dùng đến.
- Trộn hỗn hợp: dùng máy trộn cho đều (có thể dùng máy trộn bê tông loại chỉ có cánh đảo), trộn khô cát rồi cho nước thủy tinh vào dần đến đúng tỷ lệ (6-8)% tính theo trọng lượng, trộn xong cho vào bao dứa tránh để bị không khí làm hỗn hợp đóng rắn. Tỷ lệ nên đúng vì nhiếu nước thủy tinh quá hỗn hợp sẽ tốn khí CO2 để đóng rắn, khó thoát mẫu khi làm khuôn, khuôn dễ bị nứt, nếu ít nước thủy tinh thì khuôn lại bị bở, dễ bị vỡ cát
- Làm khuôn dùng cát - ntt cần hết sức chú ý chuẩn bị công nghệ sao cho thât đơn giản, dùng nhiều phần ghép lại, nhiều miềng tháo rời thuận tiện cho việc rút mẫu khỏi khuôn, độ côn thoát mẫu tốt, có các R góc, nên gắn mẫu vào bàn máp để làm khuôn. Nếu dùng mẫu gỗ nên sơn mẫu để tránh hút ẩm làm khô hỗn hợp (có thể lau dâu mazut hoặc xoa một lớp bột cát vào mẫu để tránh dính bám)
- Khi đã chuẩn bị tốt cho khuôn thì hãy tính đến việc sơn khuôn để có bề mặt đẹp, ít cháy dính cát. Cháy dính cát có 2 dạng chủ yếu, cháy cơ học và cháy hóa học. Cháy hóa học do nhiệt của thép làm các tạp chất, cát bị chảy ra dính bám vào bề mặt chi tiết, cháy cơ học do thép lỏng điền đầy vào khe các hạt cát, vết nứt khuôn và bị kẹp lại đó. Để khắc phục ta nên sơn khuôn bằng vật liệu chịu lửa cao, dạng bột mịn để vừa chịu nhiệt tốt vừa che lấp hết các lỗ, vết nứt trên bề mặt khuôn.
Các chất sơn khuôn nếu mua thì thường rất đắt (tính kỹ bài toán kinh tế - kỹ thuật thì cũng chưa chắc là đã đắt) đối với quy mô sản xuất nhỏ, chi tiết đúc không đòi hỏi chất lượng cao, bạn có thể dùng bột cát thạch anh (cỡ <0,02) trộn với cồn công nghiệp 90, chất dính là (3 - 4)% nhựa thông (đập nhỏ nhựa thông ngâm trước với cồn cho tan, khi pha sơn thì mới thêm vào) dùng chổi mịn sơn vào bề mặt khuôn rồi đốt hoặc dùng đèn khò để sấy khuôn. Hoặc có thể dùng bột phấn chì xoa vào bề mặt khuôn, ruột cũng tương đối tốt.