Ðề: Cần hỏi về ổ lăn
Tài liệu của 2 bạn ở trên là lý thuyết suông thuần tuý, điển hình của kiểu lắp ổ lăn theo kiểu Trung Quốc và Việt Nam, dẫn tới tuổi thọ hư hỏng cực nhanh vì sai ứng dụng.
Thậm chí việc vòng ngoài "có thể" xoay để thay đổi vùng chịu tại lại càng sai vì đây là điều cấm kỵ trong thiết kế máy :|
Nguyên tắc lắp: Vòng nào quay thì vòng đó lắp chặt, vòng nào đứng yên thì vòng đó lắp trung gian/lỏng tuỳ thiết kế.
Với trường hợp Motor, hộp số, quạt... trục xoay => Lắp chặt vòng trong lên trục, vòng ngoài lắp lỏng/trung gian vì khi hoạt động, hiện tượng giãn nở nhiệt dọc trục xảy ra, lúc này lắp lỏng vòng ngoài để 1 trong 2 vòng bi sẽ trượt dọc trục (nhưng không được phép xoay), tránh làm quá tải dọc trục lên vòng ngoài của vòng bi.
Đây là thiết kế kinh điển của ngành chế tạo máy Âu-Mỹ: Định vị (located) & Không Định vị (non-located)
Trừ dạng thiết kế trục ngắn, áp dụng cho hộp số sử dụng bi đũa côn & bi cầu đỡ chặn thì sử dụng dạng Khoá định vị, còn gọi là Fix Located để tăng độ chính xác cho kết cấu.
Một số bạn sẽ hỏi tại sao ko cho xoay theo thân ổ: Xoay thân ổ tạo ra rung động, đặc biệt là khi xoay sẽ tạo ra ma sát, ăn mòn thân ổ, tăng nhiệt độ, giảm tuổi thọ mỡ bôi trơn => Hỏng ổ lăn rất sớm.
Còn về bơm nước nóng, nhiệt độ cao thì nó liên quan đến khe hở trong vòng bi chứ ít ảnh hưởng bởi chế độ lắp, nếu nhiệt độ đâu đó khoảng 60-70oC đến 100oC thì người ta sẽ dùng vòng bi có khe hở là C3 (thay đổi tuỳ theo loại vòng bi), nguyên nhân:
Mình hơi shock khi thấy giáo trình ở VN mà còn hiểu sai về kết cấu ổ lăn :|
Tóm lại:
1 - Giãn nở nhiệt dọc trục => Liên quan tới Định vị kết cấu Ổ lăn và Chế độ lắp
2 - Giãn nở nhiệt bao hình trục => Liên quan tới khe hở trong của ổ lăn
2 cái này vừa liên quan vừa khác nhau nhé, đừng nhầm lẫn.
