IE là gì là câu hỏi gần đây chúng ta hay được nghe đề cập tới.
Gần đây chúng ta thường nghe nhiều về cụm từ “nâng cao năng xuất lao động” trên báo chí và các kênh thông tin. Thực ra, ngành khoa học nghiên cứu về “năng xuất lao động” đã tồn tại từ lâu và được biết tới với cái tên là IE (Industrial Engineering). Các công xưởng tại Nhật Bản cũng đã nhanh chóng du nhập và ứng dụng để loại bỏ rất nhiều lãng phí trong hoạt động sản xuất. Bài viết này, mình xin được giới thiệu với các bạn những khái niệm ban đầu về IE.
1. Khái niệm
Kỹ thuật công nghiệp (IE) là một nghề kỹ thuật liên quan đến việc tối ưu hóa các quy trình, hệ thống hoặc tổ chức phức tạp bằng cách phát triển, cải tiến và triển khai các hệ thống tích hợp về con người, tiền bạc, kiến thức, thông tin, thiết bị, năng lượng và vật liệu.
Các kỹ sư công nghiệp sử dụng kiến thức và kỹ năng chuyên môn trong toán học, vật lý và khoa học xã hội, cùng với các nguyên tắc và phương pháp phân tích và thiết kế kỹ thuật, để xác định, dự đoán và đánh giá kết quả thu được từ các hệ thống và quy trình. Từ những kết quả này, họ có thể tạo ra các hệ thống, quy trình hoặc tình huống mới cho sự phối hợp hữu ích của lao động, vật liệu và máy móc, đồng thời cũng cải thiện chất lượng và năng suất của các hệ thống vật lý hoặc xã hội. Tùy thuộc vào các chuyên ngành phụ liên quan, kỹ thuật công nghiệp cũng có thể trùng với nghiên cứu vận hành, kỹ thuật hệ thống, kỹ thuật sản xuất, kỹ thuật sản phẩm, kỹ thuật chuỗi cung ứng, khoa học quản lý, quản lý kỹ thuật, kỹ thuật tài chính, công thái học hoặc kỹ thuật nhân tố, kỹ thuật an toàn, kỹ thuật hậu cần hoặc những ngành khác, tùy thuộc vào quan điểm hoặc động cơ của người sử dụng.
2. Lịch sử phát triển
IE đã có một bề dày lịch sử lên tới hơn 100 năm. Hai nhà khoa học Frederick Winslow Taylor và Frank Bunker Gibreth là người có công tạo nên cơ sở của IE. Frederick Winslow Taylor là tác giả của cuốn sách “Phương pháp kinh doanh mang tính khoa học” xuất bản năm 1909 và là người đưa ra phương pháp tiến hành công việc theo phương pháp khoa học. Ngoài ra, ông còn nghiên cứu về “Công việc sử dụng máy xúc” hay “Cắt gọt kim loại”. Còn Frank Bunker Gibreth là người nổi tiếng với những cuốn sách nghiên cứu về cách làm việc. Hiện này phương pháp “phân tích các yếu tố trong công việc” đang được sử dụng rộng rãi hiện nay.
3. Tiềm năng ứng dụng trong tương lai
Hiện nay có rất nhiều doanh nghiệp đang gặp nhiều vấn đề không chỉ trong công việc trực tiếp (sản xuất trong công xưởng) mà trong cả những công việc gián tiếp (công việc văn phòng, kinh doanh, mua bán nguyên vật liệu), thiết kế và phát triển sản phẩm.
Trong những năm gần đây cùng với sự phát triển của kỹ thuật sản xuất và ICT (Information Communication Technology) thì việc sử dụng IE với mục đích hợp lý hoá hoạt động sản xuất kinh doanh ngày càng tăng. Hơn nữa, để nâng cao năng xuất lao động, không những yêu cầu phải giải quyết những vấn đề liên quan đến thiết bị, kỹ thuật mà việc giải quyết cả vấn đề về con người là rất quan trọng.
Liên quan đến lĩnh vực nghiên cứu về IE, công ty Hoshin có trụ sở tại Chicago Hoa Kỳ đã tiến hành rất nhiều thực nghiệm. Họ đã chọn chủ đề nghiên cứu về “động lực làm việc” để thực hiện. Qua nghiên cứu này họ muốn tìm hiểu xem sự thay đổi trong môi trường làm việc sẽ ảnh hưởng thế nào tới năng xuất lao động của con người.
Ngày nay, lĩnh vực này được gọi là Khoa học nghiên cứu con người, với rất nhiều nghiên cứu để giải quyết những vấn đề khác của xã hội.