Ðề: Xây dựng kế hoạch sửa chữa, bảo dưỡng thiết bị cơ khí
Em được giao làm kế hoạch sửa chữa bảo dưỡng thiết bị cơ khí cho nhà máy.
Tuy nhiên những tài liệu của người đi trước để lại rất ít và nếu có thì chủ yếu là "bốc thuốc" .
Em muốn nhờ các thầy và các bạn có kinh nghiệm làm cùng lĩnh vực giúp đỡ em.
Thêm nữa, giả sử em muốn làm kế hoạch bảo dưỡng cho 1 cái máy tiện. vậy em có thể tìm định mức thời gian bảo dưỡng ở đâu được ạh. Những loại máy đã cũ thì không còn tài liệu gì nữa. Có tàu liệui gì về vấn đề này không ạh, hay là theo từng hãng ạh.
Em xin chân thành cảm ơn.
Đây là một cậu chuyện dài, đặc biệt là đối với các doanh nghiệp Việt Nam. Nói chung, tính kế hoạch hóa của ta thường là yếu kém, thể hiện tư duy và nền nếp công nghiệp còn chưa cao. Vì thế, việc lập một kế hoạch nói chung, kế hoạch bảo dưỡng thiết bị nói riêng, là rất quan trọng; song đây là việc khá bỡ ngỡ đối với cả các kỹ sư lâu năm (lý do nêu trên).
Trước tiên, cần hiểu rằng kế hoạch là dự kiến tiến trình cho một chuỗi hành động theo cách tốt nhất có thể được. Tuy nhiên, trong thực tế áp dụng, có thể phát sinh những vấn đề ngoài dự liệu, khiến cho kế hoạch có thể cần điều chỉnh ít nhiều; bắt đầu, ta hãy coi đây là điều bình thường. Rồi dần theo thời gian, người lập kế hoạch sẽ đúc rút được kinh nghiệm và lập ra những kế hoạch sát với thực tiễn hơn, việc điều chỉnh kế hoạch khi triển khai ngày càng ít hơn. Nên hiểu rằng giữa kế hoạch và thực tiễn bao giờ cũng có khoảng cách, người lập kế hoạch tốt thì khoảng cách đó rất hẹp và năng lực này có được phải nhờ kinh qua thực tiễn trong nhiều năm.
Trở lại vấn đề lập "Kế hoạch bảo dưỡng thiết bị", nếu cậu không hề có tài liệu tin cậy được kế thừa thì cậu hãy tự tạo ra nó, để làm cơ sở cho việc lập kế hoạch, đại thể gồm các dữ liệu sau:
- Số chủng loại thiết bị
- Các yếu tố cần bảo dưỡng và chu kỳ bảo dưỡng của các yếu tố đó cho mỗi chủng loại, chi phí vật tư và nhân lực cụ thể; yếu tố nào cần thực hiện nghiêm ngặt, yếu tố nào có thể co giãn?
- Số lượng thiết bị mỗi chủng loại
- Các thiết bị "con độc"
- Quỹ sửa chữa và bảo dưỡng hàng năm của doanh nghiệp
- Nhân lực: doanh nghiệp có bao nhiêu, có thể thuê ngoài bao nhiêu
- Các yếu tố về kế hoạch sản xuất tác động tới kế hoạch bảo dưỡng và sửa chữa: có sản xuất theo "mùa vụ" không? Có dành thời gian dừng sản xuất hàng năm cho sửa chữa không?
Vân vân...
Từ đó, cậu có thể lập danh sách khối lượng các nội dung sửa chữa và bảo dưỡng theo lý thuyết, tính được chi phí tài chính và nhân lực rồi cân đối với khả năng của doanh nghiệp. Thường thì quỹ sửa chữa và nhân lực cơ-điện khá eo hẹp, cậu có thể cân nhắc để lược bớt những nội dung không thực cần thiết, căn cứ vào thực trạng thiết bị (ví dụ có thể giãn chu kỳ sơn lại thân máy hoặc chưa cạo rà băng máy còn tốt...). Với những nội dung có yêu cầu nghiêm ngặt mà thiếu kinh phí, cậu cần ghi rõ và báo cáo với cấp trên để điều chỉnh tăng kinh phí cho nội dung này.
Để tiện cho việc lập kế hoạch bằng bảng, có thể dùng cách ký hiệu thế này:
- A: sửa chữa lớn (đại tu). Nội dung sửa chữa lớn cho mỗi loại máy gồm những gì
- B: Sửa chữa vừa (trung tu). Nội dung của loại này
- C: Sửa chữa nhỏ (tiểu tu). Bao gồm những gì
- D: Bảo dưỡng. Dầu mỡ, lau chùi gì
Sau khi đã liệt kê đầy đủ đầu việc, cậu lập "Xích tu sửa" để phân phối các công việc vào những thời gian thích hợp với kế hoạch sản xuất, các kỳ nghỉ sản xuất và cân đối với nhân lực cơ-điện hiện có + lực lượng thuê ngoài. Lưu ý rằng việc bảo dưỡng rất cần tuân thủ đúng lịch xích (ví dụ, cần thay dầu sau 200 giờ chạy máy thì không thể để 500 giờ mới thay), may thay, bảo dưỡng không cần nhiều thời gian và nhân lực, thậm chí có thể tiến hành ngay trong khi máy đang hoạt động hoặc chỉ cần dừng chút ít. Việc sửa chữa phải dừng máy để thay thế phụ tùng, cần nhiều thời gian và nhân lực; nhưng việc này có thể co giãn thời gian ít nhiều.
Các nội dung này, cậu lập thành bảng, ví dụ cột dọc là danh mục tất cả các thiết bị, tiêu đề hàng ngang là các tháng (từ 1 đến 12), tại các ô tương ứng trong bảng, cậu dùng các ký hiệu A, B, C và D nêu trên. Nhìn vào bảng này, ta thấy ngay rằng mỗi máy sẽ được sửa chữa hay bảo dưỡng gì vào lúc nào, không thừa hoặc thiếu. Như vậy, cậu thấy ngay có gì bất cập về mặt thời gian hoặc nhân lực hay không. Ví dụ, đúng giai đoạn kế hoạch sản xuất căng thẳng mà lại bố trí đại tu hàng loạt thiết bị thì vừa ảnh hưởng sản xuất, lại không có nhân lực thực hiện thì rõ ràng là không ổn rồi.
Nhìn chung thì trong 12 tháng, mỗi máy được bảo dưỡng nhiều lần, tiểu tu vài lần còn trung và đại tu thì thưởng một vài năm mới làm 1 lần. Cũng vì thế mà xích tu sửa cần được lưu thành hồ sơ để làm căn cứ cho các năm sau.
Đừng vội quá cầu toàn, cậu hãy tự tin mà lập một kế hoạch tạm thời, xin ý kiến cấp trên để hoàn thiện và triển khai tạm cái đã, nếu có gì chưa khớp thì nhớ cập nhật ngay. Tin chắc sang năm, cậu sẽ có kế hoạch tốt hơn cho mà xem, và cứ thế, kế hoạch sẽ ngày càng hoàn chỉnh dần.
