H
V
@hagiang: Em phải nói rõ là đồ án em làm là khuôn dùng để đúc nhôm hay khuôn bằng nhôm. Khuôn để đúc nhôm thì tùy theo công nghệ sẽ có các dạng khuôn gỗ ( thực chất hiện tại thì người ta làm khuôn dạng này không còn bằng gỗ nữa mà bằng vật liệu gỗ nhân tạo còn gọi là nhựa 3M, trong khuôn gỗ sẽ có nhiều loại như khuôn gỗ theo công nghệ Furan, công nghệ CO2, công nghệ V-process v.v...), khuôn kim loại (khuôn sắt đúc theo công nghệ gravity, khuôn đúc áp lực die cast, khuôn đúc dập lỏng , khuôn đúc dập nguội (còn gọi là khuôn sukuizu), khuôn nhôm mềm (chuyên dụng để tạo khuôn cát dùng đúc hàng loạt và sử dụng trong thời gian dài) v.v...).Muốn hiểu rõ hơn thì em đọc lại các tài liệu trong diễn đàn cũ của Võ Văn Thịnh, dúcdong hoặc các bài viết của tôi. Nếu không hiểu nữa thì hỏi, tôi và các anh em sẽ chỉ dẫn cho. Noí chung là muốn hỏi về kỹ thuật thì em phải hỏi cho rõ để mọi người biết đường giải thích.
Thân ái.
Thân ái.
H
V
@hagiang: Em cho biết chi tiết vấn đề em cần nghiên cứu ( chẳng hạn như tiết máy cần đúc v.v..) tôi sẽ tư vấn cho. Trước mắt muốn hiểu về kỹ thuật đúc Die casting thì em liên lạc với các anh như Võ Văn Thịnh, Quyen,Nova, thầy ME, ducdong . Các anh em này ở trong nước nên sẽ giúp em biết được sách nào liên quan đến kỹ thuật đúc cần để tham khảo.Tôi không ở trong nước nên tài liệu bằng tiếng Việt trong nước thì tôi chịu thua. Em cần phải đọc sơ sơ để hiểu cái khuôn đúc nhôm nó như thế nào, cách đơn giản nhất là kiếm cái hãng đúc nào đó xin vào tham quan. Ngoài tài liệu về sách để học thì bước đầu :
1) Em cần học một vài phần mềm CAD/CAM/CAE để hiểu cơ bản về thiết kế, cũng như thiết kế khuôn. Tôi đề nghị em nên học Unigraphics NX hoặc CATIA. Trong Unigraphics thì có phần mềm Mold Wizard rất tiện lợi cho việc thiết kế khuôn đúc, em có thể tự học thông qua phần hướng dẫn tự học CAST của UGS. Nếu em học CATIA thì nên chú ý học phần "Mold Tooling Design "một Workbench của CATIA chuyên dụng để thiết kế khuôn đúc. Trong phần Help của CATIA chỉ dẫn rất rõ cũng như có sẵn các bài tập thực hành. Nắm vững được Mold Wizard của UG hoặc Mold Tooling Design của CATIA thì em đã có được căn bản để chế tạo khuôn đúc Die Casting. Nếu trường em học không có các phần mềm này thì có thể học Cimatron, các thư viện khuôn chuẩn theo quy cách JIS, DIN hỗ trợ cho việc thiết kế khuôn của CIMATRON cũng rất tiện lợi với các tính năng không thua gì cơ năng Mold Wizard của UG hay CATIA. Các phần mềm CAD/CAM/CAE khác cũng rất nhiều nhưng để tiết kiệm quỹ thời gian cũng như nắm bắt cho vững những phần mềm chính mà các hãng xưởng lớn trên thế giới sử dụng để có một cái "nghề" trong tay thì UG hoặc CATIA hay Pro-E là những phần mềm cần phải học. Ngoaì CAD ra thì em cũng phải tìm hiểu về kỹ thuật CAE , môn "Lưu thể công học", các phương pháp tính toán dòng chảy v.v..Đặc biệt là tính toán và simulation dòng chảy bằng CAE để tìm phương pháp tối ưu hoá dòng lưu thể trong khuôn. Nhiệt độ lưu thể nguội nhanh, nguội chậm, dòng xoáy không khí trong lòng khuôn v.v.. ảnh hưởng rất nhiều đến độ chính xác sản phẩm. Trong diễn đàn này có Võ Văn Thịnh đang nghiên cứu software về vấn đề này, em có thể hỏi Thịnh để học hỏi thêm. Ngoài kiến thức về CAD và CAE nếu có thời gian thì em nên học thêm về CAM để hiểu làm thế nào người thợ có thể gia công khuôn, kiến thức của một người thợ cơ khí rất cần thiết để cho em làm nghề thiết kế sau này. Em nên nhớ khuôn em thiết kế mà người thợ gia công không được thì kể như bỏ. Muốn thiết kế máy móc thì đầu tiên phải đứng ở vị trí của người thợ gia công, thứ nữa là phải đứng ở vị trí của người tiêu dùng sản phẩm đó. . Sản phẩm thiết kế mà người thợ gia công không được hoặc gia công được nhưng với những công nghệ quá phức tạp mà theo đó giá thành sản phẩm sẽ rất cao không thể tới tay người tiêu dùng thì không phải là một thiết kế tốt.
2) Nghiên cứu về vật liệu đúc Die Casting. Các vật liệu như ADC12 v.v.. , các giản đồ pha , phải tìm hiểu cho rõ. Học về các quy trình làm việc của một công nhân ngành đúc. Kỹ thuật sử dụng thủy khí kế, nhiệt kế, các quy trình lựa chọn và cấp phôi, các cơ cấu của máy đúc theo công nghệ Die Casting , cách sử dụng các loại vật liệu để loại khí Hydro như Flux, khí Argon, vật liệu tạo bóng cho vỏ sản phẩm như bột Togata, thủy tinh lỏng,
3) Đi sâu hơn một chút là kỹ thuật tôi thấm khuôn sau khi gia công khuôn. Các loại vật liệu làm khuôn đúc
thường là DC53 (SKD11 cải tân) , SKD61 (tên cũ của DHA1)v.v..hiện tại thì người ta chuyên dụng vật liệu SLD-Magic của hãng Hitachi Metal hơn vì dùng SLD-Magic thì khỏi cần tôi thấm khuôn. Cần phải nghiên cứu các quy trình xử lý nhiệt sau khi gia công khuôn . (tham khảo các bài viết có sẵn trong diễn đàn này).
Đại khái sơ sơ bước đầu như vậy, chắc là có thể giúp em định hướng được khái niệm về làm khuôn. Kỹ thuât đúc
thì không còn coi là kỹ thuật mới cần phải nghiên cứu nữa , tài liệu trên mạng tôi nghĩ có rất nhiều. Em ráng cố gắng tìm đọc. Khi nào không hiểu thì mời vào đây , anh em mình bàn thảo tranh luận, tìm hướng giải quyết.
1) Em cần học một vài phần mềm CAD/CAM/CAE để hiểu cơ bản về thiết kế, cũng như thiết kế khuôn. Tôi đề nghị em nên học Unigraphics NX hoặc CATIA. Trong Unigraphics thì có phần mềm Mold Wizard rất tiện lợi cho việc thiết kế khuôn đúc, em có thể tự học thông qua phần hướng dẫn tự học CAST của UGS. Nếu em học CATIA thì nên chú ý học phần "Mold Tooling Design "một Workbench của CATIA chuyên dụng để thiết kế khuôn đúc. Trong phần Help của CATIA chỉ dẫn rất rõ cũng như có sẵn các bài tập thực hành. Nắm vững được Mold Wizard của UG hoặc Mold Tooling Design của CATIA thì em đã có được căn bản để chế tạo khuôn đúc Die Casting. Nếu trường em học không có các phần mềm này thì có thể học Cimatron, các thư viện khuôn chuẩn theo quy cách JIS, DIN hỗ trợ cho việc thiết kế khuôn của CIMATRON cũng rất tiện lợi với các tính năng không thua gì cơ năng Mold Wizard của UG hay CATIA. Các phần mềm CAD/CAM/CAE khác cũng rất nhiều nhưng để tiết kiệm quỹ thời gian cũng như nắm bắt cho vững những phần mềm chính mà các hãng xưởng lớn trên thế giới sử dụng để có một cái "nghề" trong tay thì UG hoặc CATIA hay Pro-E là những phần mềm cần phải học. Ngoaì CAD ra thì em cũng phải tìm hiểu về kỹ thuật CAE , môn "Lưu thể công học", các phương pháp tính toán dòng chảy v.v..Đặc biệt là tính toán và simulation dòng chảy bằng CAE để tìm phương pháp tối ưu hoá dòng lưu thể trong khuôn. Nhiệt độ lưu thể nguội nhanh, nguội chậm, dòng xoáy không khí trong lòng khuôn v.v.. ảnh hưởng rất nhiều đến độ chính xác sản phẩm. Trong diễn đàn này có Võ Văn Thịnh đang nghiên cứu software về vấn đề này, em có thể hỏi Thịnh để học hỏi thêm. Ngoài kiến thức về CAD và CAE nếu có thời gian thì em nên học thêm về CAM để hiểu làm thế nào người thợ có thể gia công khuôn, kiến thức của một người thợ cơ khí rất cần thiết để cho em làm nghề thiết kế sau này. Em nên nhớ khuôn em thiết kế mà người thợ gia công không được thì kể như bỏ. Muốn thiết kế máy móc thì đầu tiên phải đứng ở vị trí của người thợ gia công, thứ nữa là phải đứng ở vị trí của người tiêu dùng sản phẩm đó. . Sản phẩm thiết kế mà người thợ gia công không được hoặc gia công được nhưng với những công nghệ quá phức tạp mà theo đó giá thành sản phẩm sẽ rất cao không thể tới tay người tiêu dùng thì không phải là một thiết kế tốt.
2) Nghiên cứu về vật liệu đúc Die Casting. Các vật liệu như ADC12 v.v.. , các giản đồ pha , phải tìm hiểu cho rõ. Học về các quy trình làm việc của một công nhân ngành đúc. Kỹ thuật sử dụng thủy khí kế, nhiệt kế, các quy trình lựa chọn và cấp phôi, các cơ cấu của máy đúc theo công nghệ Die Casting , cách sử dụng các loại vật liệu để loại khí Hydro như Flux, khí Argon, vật liệu tạo bóng cho vỏ sản phẩm như bột Togata, thủy tinh lỏng,
3) Đi sâu hơn một chút là kỹ thuật tôi thấm khuôn sau khi gia công khuôn. Các loại vật liệu làm khuôn đúc
Đại khái sơ sơ bước đầu như vậy, chắc là có thể giúp em định hướng được khái niệm về làm khuôn. Kỹ thuât đúc
Bài viết của bác Huythanh quá hay gắn gọn nhưng đã bao quát toàn bộ quá trình từ thiết kế đến khi sản phẩm hoàn thành nhưng em xin mạn phép bác xem lại vật liệu làm khuôn...bọn em dùng SKD61 để làm khuôn đúc áp lực.còn SKD11 dùng để làm khuôn đột dập không biết như vậy có đúng không mong bác chỉ giáo thêm
V
@QuyenQCM: Quyen nói đúng rồi . Anh nhầm giữa SKD11 và SKD11 cải tân . Cám ơn chú đã đính chính nhiều, anh đã sửa lại bài viết trên. SKD11 tức tên gọi cũ của DC11 thường dùng để làm khuôn dập nguội. Còn SKD11 cải tân tức DC53 thì dùng cho cả khuôn dập nguội và khuôn Die cast dạng thấp áp. SKD61 tức tên cũ của DHA1 thì dùng nhiều để làm khuôn đúc Die Casting.
Sẵn đây post luôn tên các loại vật liệu được dùng làm khuôn ở Japan cho mọi người tham khảo.
1) Khuôn dập nguội :
1. Vật liệu : DC53 (tức SKD11 cải tân)
Đặc trưng : Độ cứng cao, chịu mài mòn , thích hợp với tôi ở nhiệt độ cao, tính gia công , mài và wire cut tốt.
Chuyên dụng : Khuôn dập nguội, khuôn die cast sản xuất hàng loạt, khuôn đòi hỏi độ chính xác cao.
2. Vật liệu
C11 (tức tên gọi mới của SKD11)
Đặc trưng: Tính chịu mài mòn tốt, độ giãm kích thước sau khi tôi thấm thấp
Chuyên dụng : Khuôn dập nguội sản xuất hàng loạt.
3. Vật liệu: DCX
Đặc trưng : Tính gia công, hàn sửa khuôn tốt
Chuyên dụng : Dùng cho các loại khuôn dập hạng trung , sản xuất số lượng ít.
4. Vật liệu : DC3
Đặc trưng : Còn gọi thép hoá cứng dưới hơi lạnh. Tính chịu mài mòn rất cao
Chuyên dụng : Thường được dùng làm con lăn trong máy cán sắt, khuôn dập nguội số lượng nhỏ.
5. Vật liệu : GOA (tức tên gọi mới của SKS3)
Đặc trưng : Tính tôi, chịu mài mòn tốt
Chuyên dụng : Dùng làm khuôn dập
6. Vật liệu : GO5
Đặc trưng : Còn gọi là thép chuyên dụng làm frame . Tính tôi cao
Chuyên dụng : Dùng làm khuôn dập dạng blanking.
7. Vật liệu :GO4
Đặc trưng : Tính tôi tốt, độ biến dạng sau tôi thấp
Chuyên dụng: làm khuôn chính xác cao, các loại khuôn cần độ vát tháo khuôn lớn.
8. Vật liệu : CX1
Đặc trưng : Độ cứng 50 HRC , Độ biến dạng sau xử lý nhiệt thấp
Chuyên dụng : Các loại khuôn dập chi tiết có thành mỏng, các chi tiết bộ phận trong khuôn kim loại.
9. Vật liệu : GO40F
Đặc trưng : Độ cứng 40HRC, tính gia công tốt.
Chuyên dụng : Dùng làm các laọi khuôn đơn giản
10. Vật liệu : YK30 (tức tên mới của SKS93)
Đặc trưng : Thép thíhc hợp với tôi dầu, dễ xử lý nhiệt
Chuyên dụng: Dùng sản xuất các loại khuôn dập nhỏ, số lượng ít. Dùng làm Jig ( đồ gá) .
11. Vật liệu SLD-MAGIC
Đặc trưng : Vật liệu mới nghiên cứu , không cần tôi thấm khuôn sau gia công, độ cứng , dai cao , tính gia công cao, thích hợp với gia công cao tốc, tính chịu mài mòn , va đập cao. Khuôn bằng SLD-MAGIC có thể sản xuất đến 300000 shot mới cần tu sửa khuôn.Thành phần vật liệu không được công khai vì HITACHI METAL đang xin bản quyền
Chuyên dụng : làm tất cả các loại khuôn từ dập nguội đến
2) Khuôn dập nóng, khuôn Die Casting
1. Vật liệu: DHA1 (tên mới của SKD61 cải tân)
Chuyên dụng : Làm khuôn die cast, khuôn đùn, khuôn dập nóng
2. Vật liệu : DH31-S
Đặc trưng : tính tôi và chịu nhiệt cao, cường độ cao, tính chịu mài mòn cao, nếu dùng phương pháp HIT và AHIT để xử lý nhiệt thì tuổi thọ của khuôn sẽ rất cao.
Chuyên dụng : làm khuôn Die cast cao tính năng, khuôn díe cast loại lớn, khuôn dập nóng loại lớn
3. Vật liệu DHA (tên mới của DKD61 cải tân)
Đặc trưng : Tính tôi cao, độ biến dạng sau xử lý nhiệt thấp, tính thử nóng (heat checking) tốt
Chuyên dụng: Khuôn Die Cast , khuôn dập nóng
4. Vật liệu : DH2F
Đặc trưng : Độ cứng 40HRC
Chuyên dụng: làm khuôn Die Cast, khuôn đúc nhựa, các loại pin trong khuôn
3) Các loại khuôn rèn, khuôn đùn nóng:
1. Vật liệu : DH62 (tên gọi mới của SKD62)
Đặc trưng : Độ kháng mềm cao, tính chịu mài mòn tốt.
Chuyên dụng : Khuôn dập nóng, khuôn đùn
2. Vật liệu : DH32
Đặc trưng: Chuyên dùng làm khuôn chịu được lực va đập, cao tốc, nhiệt độ cao, thích hợp với các loại khuôn dập nóng, khuôn rèn cao tốc.
3. Vật liệu : DFA (tên gọi mới của SKT4 cải tân)
Đặc trưng : Tính chịu va đập cao
Chuyên dụng : Khuôn rèn, khuôn đùn, búa máy
(Tài liệu tham khảo:
1. Tham khảo từ taì liệu của công ty MTOK
2. Sổ tay kỹ thuật vật liệu học , Học hội cơ khí kỹ thuật Nhật bản xuất bản 2007 )
Sẵn đây post luôn tên các loại vật liệu được dùng làm khuôn ở Japan cho mọi người tham khảo.
1) Khuôn dập nguội :
1. Vật liệu : DC53 (tức SKD11 cải tân)
Đặc trưng : Độ cứng cao, chịu mài mòn , thích hợp với tôi ở nhiệt độ cao, tính gia công , mài và wire cut tốt.
Chuyên dụng : Khuôn dập nguội, khuôn die cast sản xuất hàng loạt, khuôn đòi hỏi độ chính xác cao.
2. Vật liệu
C11 (tức tên gọi mới của SKD11)Đặc trưng: Tính chịu mài mòn tốt, độ giãm kích thước sau khi tôi thấm thấp
Chuyên dụng : Khuôn dập nguội sản xuất hàng loạt.
3. Vật liệu: DCX
Đặc trưng : Tính gia công, hàn sửa khuôn tốt
Chuyên dụng : Dùng cho các loại khuôn dập hạng trung , sản xuất số lượng ít.
4. Vật liệu : DC3
Đặc trưng : Còn gọi thép hoá cứng dưới hơi lạnh. Tính chịu mài mòn rất cao
Chuyên dụng : Thường được dùng làm con lăn trong máy cán sắt, khuôn dập nguội số lượng nhỏ.
5. Vật liệu : GOA (tức tên gọi mới của SKS3)
Đặc trưng : Tính tôi, chịu mài mòn tốt
Chuyên dụng : Dùng làm khuôn dập
6. Vật liệu : GO5
Đặc trưng : Còn gọi là thép chuyên dụng làm frame . Tính tôi cao
Chuyên dụng : Dùng làm khuôn dập dạng blanking.
7. Vật liệu :GO4
Đặc trưng : Tính tôi tốt, độ biến dạng sau tôi thấp
Chuyên dụng: làm khuôn chính xác cao, các loại khuôn cần độ vát tháo khuôn lớn.
8. Vật liệu : CX1
Đặc trưng : Độ cứng 50 HRC , Độ biến dạng sau xử lý nhiệt thấp
Chuyên dụng : Các loại khuôn dập chi tiết có thành mỏng, các chi tiết bộ phận trong khuôn kim loại.
9. Vật liệu : GO40F
Đặc trưng : Độ cứng 40HRC, tính gia công tốt.
Chuyên dụng : Dùng làm các laọi khuôn đơn giản
10. Vật liệu : YK30 (tức tên mới của SKS93)
Đặc trưng : Thép thíhc hợp với tôi dầu, dễ xử lý nhiệt
Chuyên dụng: Dùng sản xuất các loại khuôn dập nhỏ, số lượng ít. Dùng làm Jig ( đồ gá) .
11. Vật liệu SLD-MAGIC
Đặc trưng : Vật liệu mới nghiên cứu , không cần tôi thấm khuôn sau gia công, độ cứng , dai cao , tính gia công cao, thích hợp với gia công cao tốc, tính chịu mài mòn , va đập cao. Khuôn bằng SLD-MAGIC có thể sản xuất đến 300000 shot mới cần tu sửa khuôn.Thành phần vật liệu không được công khai vì HITACHI METAL đang xin bản quyền
Chuyên dụng : làm tất cả các loại khuôn từ dập nguội đến
2) Khuôn dập nóng, khuôn Die Casting
1. Vật liệu: DHA1 (tên mới của SKD61 cải tân)
Chuyên dụng : Làm khuôn die cast, khuôn đùn, khuôn dập nóng
2. Vật liệu : DH31-S
Đặc trưng : tính tôi và chịu nhiệt cao, cường độ cao, tính chịu mài mòn cao, nếu dùng phương pháp HIT và AHIT để xử lý nhiệt thì tuổi thọ của khuôn sẽ rất cao.
Chuyên dụng : làm khuôn Die cast cao tính năng, khuôn díe cast loại lớn, khuôn dập nóng loại lớn
3. Vật liệu DHA (tên mới của DKD61 cải tân)
Đặc trưng : Tính tôi cao, độ biến dạng sau xử lý nhiệt thấp, tính thử nóng (heat checking) tốt
Chuyên dụng: Khuôn Die Cast , khuôn dập nóng
4. Vật liệu : DH2F
Đặc trưng : Độ cứng 40HRC
Chuyên dụng: làm khuôn Die Cast, khuôn đúc nhựa, các loại pin trong khuôn
3) Các loại khuôn rèn, khuôn đùn nóng:
1. Vật liệu : DH62 (tên gọi mới của SKD62)
Đặc trưng : Độ kháng mềm cao, tính chịu mài mòn tốt.
Chuyên dụng : Khuôn dập nóng, khuôn đùn
2. Vật liệu : DH32
Đặc trưng: Chuyên dùng làm khuôn chịu được lực va đập, cao tốc, nhiệt độ cao, thích hợp với các loại khuôn dập nóng, khuôn rèn cao tốc.
3. Vật liệu : DFA (tên gọi mới của SKT4 cải tân)
Đặc trưng : Tính chịu va đập cao
Chuyên dụng : Khuôn rèn, khuôn đùn, búa máy
(Tài liệu tham khảo:
1. Tham khảo từ taì liệu của công ty MTOK
2. Sổ tay kỹ thuật vật liệu học , Học hội cơ khí kỹ thuật Nhật bản xuất bản 2007 )
H
ôi các anh thật giỏi và biết nhiều quá
em thấy mình kém quá, chẳng biết cái gì cả
Nhưng không sao,cái gì mà chẳng có lúc bắt đầu
Em sẽ theo lời khuyên của anh huythanh
Tiện đây em post hình bộ lòng lõi của em mà em làm bằng cimatron
À và cho em hỏi post file vào catia như thế nào
em mò mãi mà không ra
em thấy mình kém quá, chẳng biết cái gì cả
Nhưng không sao,cái gì mà chẳng có lúc bắt đầu
Em sẽ theo lời khuyên của anh huythanh
Tiện đây em post hình bộ lòng lõi của em mà em làm bằng cimatron
À và cho em hỏi post file vào catia như thế nào
em mò mãi mà không ra