L
NGHÀNH GIA CÔNG CẮT GỌT - ngoinhatrung.net-wilsoninlove
A-GIỚI THIỆU CHUNG VỀ NGÀNH GIA CÔNG CẮT GỌT KIM LOẠI Sự phát triển công nghiệp đòi hỏi phải sản xuất, chế tạo nhiều máy móc thiết bị để làm ra những phương tiện sản xuất hiện đại hoặc chế tạo ra các máy móc thiết bị phục vụ sản xuất trong nền kinh tế quốc dân phát triển. Nhà máy chế tạo máy hiện đại là tổ hợp các phân xưởng, các phòng ban, các bộ phận phục vụ liên kết chặt chẽ với nhau. Xưởng chế tạo phôi cung cấp phôi liệu cho các xưởng khác để chế tạo ra chi tiết máy. Ở đó phôi có thể nhận được từ các nguyên công rèn, đúc, cán kéo, dập nóng hoặc nguội.v.v..
Từ những phôi liệu này muốn tạo ra các chi tiết máy, người ta phải thực hiện một quá trình gia công cơ khí. Quá trình gia công cơ khí bao gồm nhiều phương pháp, song thường được phân chia thành hai nhóm gia công cơ bản:
Gia công không phoi.
Gia công có phoi (gia công cắt gọt kim loại).
Gia công cắt gọt kim loại là phương pháp cắt bỏ đi trên bề mặt phôi một lớp kim loại dư thừa (lượng dư gia công) để cho chi tiết đạt được hình dáng, kích thước và chất lượng bề mặt gia công theo yêu cầu.
Cắt gọt kim loại có thể thực hiện bằng tay hoặc bằng máy. Với bàn tay lao động của mình, những người thợ cơ khí đã và đang làm ra rất nhiều sản phẩm khác nhau, từ những cỗ máy, những thiết bị kỹ thuật phức tạp đến những chi tiết máy tinh vi.
B.CÁC ÐẶC ÐIỂM CƠ BẢN CỦA NGÀNH GIA CÔNG CẮT GỌT KIM LOẠI
1. Ðối tượng lao động
Các kim loại đen, kim loại màu và những hợp kim của chúng là những loại vật liệu chế tạo phôi để dùng trong quá trình gia công các chi tiết máy. Trong thực tiễn sản xuất, những phôi liệu làm bằng kim loại nói trên, với kích thước, hình dáng và tiết diện khác nhau sẽ được biến đổi theo những yêu cầu sản xuất; sản phẩm của quá trình gia công biến đổi ấy là những chi tiết máy, là máy móc, thiết bị hữu ích.
2. Mục đích lao động
Ðặc điểm chung của các phương pháp gia công kim loại bằng cắt gọt (gia công cơ) là dùng những lưỡi cắt tác dụng vào phôi liệu một lực cần thiết để tách phoi ra khỏi nó và tạo thành hình dạng có kích thước cần thiết.
Gia công kim loại bằng cắt gọt có nhiều phương pháp khác nhau; mỗi phương pháp có khả năng đạt chất lượng và năng suất nhất định, đồng thời được sử dụng trong phạm vi thích ứng. Do đó, người thợ phải nắm bắt được những đặc điểm cơ bản và những biện pháp cần thiết ở từng phương pháp, mới có thể vận dụng được một cách linh hoạt khi giải quyết các vấn đề công nghệ thường gặp.
3. Công cụ lao động
Trang thiết bị:
Các loại bàn nguội, ê tô, máy tiện, máy phay, máy bào, máy cưa, máy khoan, máy doa, máy mài .v.v..
Dụng cụ:
- Dụng cụ vạch dấu, gá đặt: mũi vạch dấu, chấm dấu, khối V, khối D...
- Dụng cụ tác động: Búa nguội, búa mềm, chày vồ .v.v.
- Dụng cụ gia công: Ðục, giũa, cưa tay, mũi cạo, lưỡi khoan, tarô, bàn ren; các loại dao tiện, phay, bào .v.v.
- Dụng cụ tháo lắp: Các loại cờ lê, tuavít, kềm, mỏlết.v.v.
- Dụng cụ đo kiểm: thước lá, compa các loại, thước cặp, panme, thước đo góc, căn mẫu, căn lá, đồng hồ so, calíp .v.v.
Ngoài ra, trong quá trình gia công sản xuất, còn có các tài liệu, bản vẽ kỹ thuật về các chi tiết máy, bản vẽ quy trình công nghệ, những hồ sơ động của các máy cắt gọt kim loại, những bản định mức tiêu chuẩn kỹ thuật .v.v.
4. Ðiều kiện lao động
Những thợ cơ khí gia công cắt gọt kim loại làm việc trong các nhà xưởng; tại đó các chủng loại máy, hình thức gia công được bố trí hợp lý. Tư thế làm việc hầu hết là tư thế đứng và cúi khom. Do đó cần chú ý đến điều kiện lao động để tránh xảy ra chấn thương hoặc tác hại nghề nghiệp đáng tiếc xảy ra.
Ðiều kiện lao động được đánh giá bằng quá trình lao động và tình trạng vệ sinh của môi trường lao động. Trong quá trình lao động, tâm trí và thể lực của người thợ luôn ở tình trạng căng thẳng. Sự căng thẳng đó phụ thuộc vào tính chất và cường độ lao động, tư thế của cơ thể khi làm việc, sự căng thẳng của các bộ phận riêng biệt như tay, chân, mắt .v.v..Tình trạng vệ sinh của môi trường sản xuất được đặc trưng bởi các điều kiện vi khí hậu (nhiệt độ, độ ẩm, vận tốc lưu chuyển của không khí), hàm lượng bụi và khí, tiếng ồn, chấn động, hệ thống chiếu sáng .v.v.
C. NHỮNG YÊU CẦU CỦA NGÀNH GIA CÔNG CẮT GỌT KIM LOẠI
1. Yêu cầu về tri thức
Tùy thuộc phạm vi chuyên ngành và vị trí lao động, cần tối thiểu có trình độ tốt nghiệp THCS, với kiến thức khá tốt về Toán, Lý. Có hiểu biết chuyên môn về việc gia công cụ thể của nghề mình.
2. Yêu cầu về kỹ năng
Có kỹ năng lao động chân tay, thao tác tư duy tốt, tập trung chú ý tốt và luôn có ý thức cao trong việc chấp hành tổ chức kỷ luật, những qui định về kỹ thuật an toàn .v.v.
D. CHỐNG CHỈ ÐỊNH TRONG NGÀNH GIA CÔNG CẮT GỌT KIM LOẠI
Trong điều kiện sản xuất, người thợ phải tiếp xúc với những yếu tố có ảnh hưởng không tốt đến sức khỏe của mình, các yếu tố này gọi là những tác hại nghề nghiệp. Trong ngànhgia công cắt gọt kim loạicó những yếu tốtác hại nghề nghiệp chính là: nhiệt độ, tiếng ồn và chấn động, bụi phổi sắt, sự căng thẳng về thần kinh và thị giác .v.v.. Do đó, những người mắc các bệnh sau đây sẽ không phù hợp để làm việc trong ngànhgia công cắt gọt kim loại: rối loạn chức năng tiền đình, các bệnh về xương, lao phổi, hen suyển, hẹp van tim, rối loạn sắc giáp, thấp khớp, thị lực yếu .v.v.
E. NHỮNG NƠI ÐÀO TẠO NGÀNH GIA CÔNG CẮT GỌT KIM LOẠI
Các Trung tâm Dạy nghề Quận, Huyện.
Các Trường Công nhân Kỹ thuật.
Các Trường Trung học Chuyên nghiệp.
Các Xí nghiệp hoặc các Cơ sở sản xuất đào tạo theo kiểu kèm cặp.
A-GIỚI THIỆU CHUNG VỀ NGÀNH GIA CÔNG CẮT GỌT KIM LOẠI Sự phát triển công nghiệp đòi hỏi phải sản xuất, chế tạo nhiều máy móc thiết bị để làm ra những phương tiện sản xuất hiện đại hoặc chế tạo ra các máy móc thiết bị phục vụ sản xuất trong nền kinh tế quốc dân phát triển. Nhà máy chế tạo máy hiện đại là tổ hợp các phân xưởng, các phòng ban, các bộ phận phục vụ liên kết chặt chẽ với nhau. Xưởng chế tạo phôi cung cấp phôi liệu cho các xưởng khác để chế tạo ra chi tiết máy. Ở đó phôi có thể nhận được từ các nguyên công rèn, đúc, cán kéo, dập nóng hoặc nguội.v.v..
Từ những phôi liệu này muốn tạo ra các chi tiết máy, người ta phải thực hiện một quá trình gia công cơ khí. Quá trình gia công cơ khí bao gồm nhiều phương pháp, song thường được phân chia thành hai nhóm gia công cơ bản:
Gia công không phoi.
Gia công có phoi (gia công cắt gọt kim loại).
Gia công cắt gọt kim loại là phương pháp cắt bỏ đi trên bề mặt phôi một lớp kim loại dư thừa (lượng dư gia công) để cho chi tiết đạt được hình dáng, kích thước và chất lượng bề mặt gia công theo yêu cầu.
Cắt gọt kim loại có thể thực hiện bằng tay hoặc bằng máy. Với bàn tay lao động của mình, những người thợ cơ khí đã và đang làm ra rất nhiều sản phẩm khác nhau, từ những cỗ máy, những thiết bị kỹ thuật phức tạp đến những chi tiết máy tinh vi.
B.CÁC ÐẶC ÐIỂM CƠ BẢN CỦA NGÀNH GIA CÔNG CẮT GỌT KIM LOẠI
1. Ðối tượng lao động
Các kim loại đen, kim loại màu và những hợp kim của chúng là những loại vật liệu chế tạo phôi để dùng trong quá trình gia công các chi tiết máy. Trong thực tiễn sản xuất, những phôi liệu làm bằng kim loại nói trên, với kích thước, hình dáng và tiết diện khác nhau sẽ được biến đổi theo những yêu cầu sản xuất; sản phẩm của quá trình gia công biến đổi ấy là những chi tiết máy, là máy móc, thiết bị hữu ích.
2. Mục đích lao động
Ðặc điểm chung của các phương pháp gia công kim loại bằng cắt gọt (gia công cơ) là dùng những lưỡi cắt tác dụng vào phôi liệu một lực cần thiết để tách phoi ra khỏi nó và tạo thành hình dạng có kích thước cần thiết.
Gia công kim loại bằng cắt gọt có nhiều phương pháp khác nhau; mỗi phương pháp có khả năng đạt chất lượng và năng suất nhất định, đồng thời được sử dụng trong phạm vi thích ứng. Do đó, người thợ phải nắm bắt được những đặc điểm cơ bản và những biện pháp cần thiết ở từng phương pháp, mới có thể vận dụng được một cách linh hoạt khi giải quyết các vấn đề công nghệ thường gặp.
3. Công cụ lao động
Trang thiết bị:
Các loại bàn nguội, ê tô, máy tiện, máy phay, máy bào, máy cưa, máy khoan, máy doa, máy mài .v.v..
Dụng cụ:
- Dụng cụ vạch dấu, gá đặt: mũi vạch dấu, chấm dấu, khối V, khối D...
- Dụng cụ tác động: Búa nguội, búa mềm, chày vồ .v.v.
- Dụng cụ gia công: Ðục, giũa, cưa tay, mũi cạo, lưỡi khoan, tarô, bàn ren; các loại dao tiện, phay, bào .v.v.
- Dụng cụ tháo lắp: Các loại cờ lê, tuavít, kềm, mỏlết.v.v.
- Dụng cụ đo kiểm: thước lá, compa các loại, thước cặp, panme, thước đo góc, căn mẫu, căn lá, đồng hồ so, calíp .v.v.
Ngoài ra, trong quá trình gia công sản xuất, còn có các tài liệu, bản vẽ kỹ thuật về các chi tiết máy, bản vẽ quy trình công nghệ, những hồ sơ động của các máy cắt gọt kim loại, những bản định mức tiêu chuẩn kỹ thuật .v.v.
4. Ðiều kiện lao động
Những thợ cơ khí gia công cắt gọt kim loại làm việc trong các nhà xưởng; tại đó các chủng loại máy, hình thức gia công được bố trí hợp lý. Tư thế làm việc hầu hết là tư thế đứng và cúi khom. Do đó cần chú ý đến điều kiện lao động để tránh xảy ra chấn thương hoặc tác hại nghề nghiệp đáng tiếc xảy ra.
Ðiều kiện lao động được đánh giá bằng quá trình lao động và tình trạng vệ sinh của môi trường lao động. Trong quá trình lao động, tâm trí và thể lực của người thợ luôn ở tình trạng căng thẳng. Sự căng thẳng đó phụ thuộc vào tính chất và cường độ lao động, tư thế của cơ thể khi làm việc, sự căng thẳng của các bộ phận riêng biệt như tay, chân, mắt .v.v..Tình trạng vệ sinh của môi trường sản xuất được đặc trưng bởi các điều kiện vi khí hậu (nhiệt độ, độ ẩm, vận tốc lưu chuyển của không khí), hàm lượng bụi và khí, tiếng ồn, chấn động, hệ thống chiếu sáng .v.v.
C. NHỮNG YÊU CẦU CỦA NGÀNH GIA CÔNG CẮT GỌT KIM LOẠI
1. Yêu cầu về tri thức
Tùy thuộc phạm vi chuyên ngành và vị trí lao động, cần tối thiểu có trình độ tốt nghiệp THCS, với kiến thức khá tốt về Toán, Lý. Có hiểu biết chuyên môn về việc gia công cụ thể của nghề mình.
2. Yêu cầu về kỹ năng
Có kỹ năng lao động chân tay, thao tác tư duy tốt, tập trung chú ý tốt và luôn có ý thức cao trong việc chấp hành tổ chức kỷ luật, những qui định về kỹ thuật an toàn .v.v.
D. CHỐNG CHỈ ÐỊNH TRONG NGÀNH GIA CÔNG CẮT GỌT KIM LOẠI
Trong điều kiện sản xuất, người thợ phải tiếp xúc với những yếu tố có ảnh hưởng không tốt đến sức khỏe của mình, các yếu tố này gọi là những tác hại nghề nghiệp. Trong ngànhgia công cắt gọt kim loạicó những yếu tốtác hại nghề nghiệp chính là: nhiệt độ, tiếng ồn và chấn động, bụi phổi sắt, sự căng thẳng về thần kinh và thị giác .v.v.. Do đó, những người mắc các bệnh sau đây sẽ không phù hợp để làm việc trong ngànhgia công cắt gọt kim loại: rối loạn chức năng tiền đình, các bệnh về xương, lao phổi, hen suyển, hẹp van tim, rối loạn sắc giáp, thấp khớp, thị lực yếu .v.v.
E. NHỮNG NƠI ÐÀO TẠO NGÀNH GIA CÔNG CẮT GỌT KIM LOẠI
Các Trung tâm Dạy nghề Quận, Huyện.
Các Trường Công nhân Kỹ thuật.
Các Trường Trung học Chuyên nghiệp.
Các Xí nghiệp hoặc các Cơ sở sản xuất đào tạo theo kiểu kèm cặp.
>